Ryzalit to ciekawy element architektury domu, który może nadać mu wyjątkowy charakter. W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie jest ryzalit, jakie ma zastosowanie w projektach domów, jakie są jego rodzaje i formy, a także jak prawidłowo go zaprojektować i gdzie umieścić w domu. Przedstawimy również, z jakich materiałów można zbudować ryzalit i ile mniej więcej kosztuje. Zapraszam do lektury!
Co to jest ryzalit w domu
Ryzalit to element architektury domu, który wysuwa się poza lico ściany budynku. Jest integralną częścią konstrukcji, opiera się na tych samych fundamentach i ma taką samą wysokość, co pozostała bryła. Innymi słowy, ryzalit to rodzaj nadbudówki, która niejako „wystaje” z głównej bryły domu.
Najczęściej ryzalit ma kształt prostopadłościanu lub graniastosłupa, ale może przybierać też formę półkola, elipsy czy wieloboku. Zazwyczaj buduje się go z tych samych materiałów, co resztę domu. Może być też całkowicie przeszklony.
Podstawową funkcją ryzalitu jest urozmaicenie bryły budynku i nadanie mu indywidualnego charakteru. Poza tym zwiększa on powierzchnię użytkową pomieszczenia, do którego przylega – najczęściej salonu, jadalni lub sypialni.
Warto dodać, że ryzalit różni się od wykuszu tym, że ten drugi nie sięga pełnej wysokości domu i nie opiera się na jego fundamentach.
Zastosowanie ryzalitu w domu
Ryzalit sprawdzi się zarówno w nowoczesnych, jak i tradycyjnych projektach domów. Można go umieścić:
- w salonie – jako przeszklone miejsce wypoczynkowe;
- w jadalni – powiększając przestrzeń na stół;
- w sypialni – tworząc dodatkową przestrzeń np. na fotel.
Ryzalit świetnie sprawdza się również jako miejsce na strefę wejściową z szatnią i przedpokojem. Można też umieścić go od strony ogrodu, tworząc zimowy ogród lub taras.
Formy i rodzaje ryzalitów domowych
Ryzality domowe występują w kilku podstawowych formach:
prostokątny | najpopularniejsza forma, najłatwiejszy do wykonania |
półkolisty | odmiana ryzalitu przypominająca absydę, kojarzona z architekturą sakralną |
trójkątny | rzadziej spotykany, nowocześnie wyglądający |
Ze względu na umiejscowienie wyróżnia się kilka typów ryzalitów:
- centralny – symetrycznie dzielący ścianę na dwie części;
- asymetryczny – usytuowany na boku;
- frontowy – od strony wejścia do domu;
- tylny / ogrodowy – od strony ogrodu.
Czytaj więcej:Grzejnik łazienkowy: rodzaje, montaż i wybór - poradnik użytkownika
Gdzie umieścić ryzalit w projekcie domu
Najlepiej zaprojektować ryzalit już na etapie planowania domu, wspólnie z architektem. Pozwoli to na optymalne dopasowanie go do bryły budynku i przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń.
Jednak ryzalit można też dodać do gotowego projektu typowego domu. W tym przypadku warto zwrócić uwagę na kilka kwestii:
- posiadaną powierzchnię działki i usytuowanie względem granic;
- układ pomieszczeń i ich przeznaczenie – gdzie ryzalit będzie najbardziej funkcjonalny;
- stylistykę domu – nowoczesny, tradycyjny itd.;
- zasady prawa budowlanego dot. odległości od granicy.
Należy też pamiętać, żeby ryzalit nie zakłócał proporcji bryły budynku, a raczej je podkreślał i urozmaicał. Dobrze zaprojektowany może nadać domowi wyjątkowy, luksusowy charakter.
Jak zaprojektować ryzalit w domu
Aby prawidłowo zaprojektować ryzalit w domu, należy uwzględnić kilka kwestii:
- Wybrać kształt, wielkość i usytuowanie ryzalitu tak, aby pasował on do całej bryły budynku i działki.
- Zadbać o izolację termiczną – ryzalit powinien mieć taką samą izolację jak pozostała część domu.
- Zaplanować sposób wykończenia elewacji z uwzględnieniem materiałów użytych na ścianach domu.
- Dobrać odpowiednie drzwi i okna – ze szkła o niskim współczynniku U. Warto też pomyśleć o oknach o niestandardowych kształtach.
- Upewnić się, że konstrukcja dachu w miejscu ryzalitu zapewni właściwy spływ wody i odprowadzenie śniegu.
Podczas projektowania ryzalitu trzeba też pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od granicy działki zgodnie z prawem budowlanym.
Jakie materiały do budowy ryzalitu domowego
Do budowy ryzalitów domowych najczęściej wykorzystuje się:
- Drewno – elewacja drewniana z desek, paneli, boazerii lub płyt fornirowanych.
- Kamień – okładziny z płyt granitowych, łupków, marmuru itp.
- Cegłę – elewacja ceglana z cegły klinkierowej lub klinkieru szkliwionego.
- Tynki – tynki silikonowe, silikatowe, akrylowe w połączeniu z kontrastową farbą.
- Szkło – przeszklenia ramkowe ze szkła zespolonego lub bezpiecznego, montowane w aluminiowych ramach.
Wewnątrz ryzalitu wykończenie materiałowe powinno nawiązywać do stylistyki wnętrz całego domu.
Ile kosztuje ryzalit domowy
Koszt budowy ryzalitu domowego zależy od kilku czynników, m.in.:
- zastosowanych materiałów wykończeniowych;
- rodzaju fundamentu;
- powierzchni ryzalitu;
- rodzaju okien i drzwi.
Średnio, budowa niedużego ryzalitu o powierzchni ok. 5 m2 to koszt rzędu 15-25 tys. zł. Jego cena rośnie wraz ze wzrostem metrażu, a także przy zastosowaniu droższych i bardziej skomplikowanych rozwiązań, np. przeszkleń.
Warto jednak pamiętać, że ryzalit podnosi wartość domu i sprawia, że wyróżnia się on na tle innych. Dlatego nawet większy koszt może się zwrócić przy sprzedaży nieruchomości.
Podsumowanie
W artykule wyjaśniono, czym jest ryzalit, będący integralnym elementem architektury domu. Omówiono jego funkcje, zastosowanie w projektach domów jednorodzinnych oraz podstawowe formy i rodzaje ryzalitów. Poruszono także zagadnienia związane z projektowaniem i budową domu z ryzalitem - gdzie optymalnie go umieścić, z jakich materiałów wykonać i ile kosztuje. Całość ma stanowić praktyczny poradnik dla osób rozważających wkomponowanie ryzalitu w projekt własnego, nowego domu.
Z lektury można więc wywnioskować, że dobrze zaprojektowany ryzalit to interesujący detal architektoniczny, który wyróżnia bryłę budynku i nadaje mu indywidualny, niepowtarzalny charakter. Koszty jego wykonania nie są niskie, jednak z pewnością się zwrócą - ryzalit zdecydowanie podnosi walory estetyczne i wartość domu.