Horror to jeden z najpopularniejszych gatunków filmowych i literackich, który ma również swoich zwolenników wśród miłośników gier. Chociaż gry komputerowe kojarzą się przede wszystkim z horrorem, to również gry planszowe, karciane i RPG potrafią stworzyć mroczny, przerażający klimat. Jak przenieść uczucie grozy ze srebrnego ekranu na planszówkowy stół? Jakie mechaniki, realia i detale pomagają w budowaniu napięcia? O tym właśnie będzie ten artykuł.
Horrorowe gry planszowe - od klasyków po nowości
Klimatyczne, mroczne gry planszowe istnieją niemal od zawsze. Już w latach 70. i 80. pojawiły się takie klasyki jak Zielone Oczy czy Arkham Horror, osadzone w mitologii H.P. Lovecrafta. Od tamtego czasu tematyka grozy stale ewoluowała w planszówkach - obok lovecraftowskich mitów pojawiły się motywy wampirów, zombie, obcych czy demonów. Dzisiaj znaleźć można setki horrorowych gier planszowych reprezentujących różne podgatunki grozy.
Wśród nowszych hitów wymienić warto takie tytuły jak Ostatni piątek, Betrayal at House on the Hill, Mansions of Madness czy Dead of Winter. Często łączą one elementy przygodowe, kooperacyjne czy nawet logiczne z klimatem grozy i survivalu. Nie brakuje też propozycji dla jednego gracza, jak np. Arkham Horror: Gra karciana. Ogromna różnorodność sprawia, że horrorowe planszówki mogą zadowolić fanów gatunku w każdym wieku.
Mroczne klimaty i napięcie
Kluczowe dla horrorowej planszówki jest stworzenie odpowiedniego klimatu. Mroczna stylistyka, tajemnicze ilustracje, klimatyczna muzyka w tle - to elementy budujące nastrój grozy. Ale oprawa audiowizualna to nie wszystko. Kluczowe są niejasne, enigmatyczne fabuły, trzymające w napięciu mechanizmy rozgrywki oraz ciężkie decyzje moralne. Im więcej tych elementów, tym lepszy efekt immersji w przerażający świat gry.
Nowe doświadczenia
Twórcy horrorowych planszówek ciągle poszukują nowych pomysłów. Stąd na rynku regularnie pojawiają się świeże propozycje łączące grozę z innymi, czasem zaskakującymi mechaniczkami. Dobrym tego przykładem jest Sleeping Gods - miks horroru z grą przygodową i eksploracyjną. Innowacyjne połączenia gatunków pozwalają na stworzenie niepowtarzalnych przeżyć.
Klimat grozy w grach karcianych i RPG
Choć planszówki od razu kojarzą się z horrorem, to również wśród gier karcianych i RPG znaleźć można mroczne propozycje. W tych formach budowanie klimatu grozy ma jednak swoją specyfikę.
Klimat w talii
W przypadku gier karcianych kluczowe jest oddanie mrocznego klimatu za pomocą ilustracji na kartach. Karty powinny przedstawiać upiorne lokacje, przerażające potwory i inne elementy budzące niepokój. Ale oprawa wizualna to nie wszystko. Równie istotna jest tematyka, nierzadko nawiązująca do znanych dzieł grozy. Przykładem może być Gra w Klamstwo: Edycja Horror, osadzona w świecie kultowych filmów.
Fabuła ponad wszystko
Z kolei w przypadku gier RPG kluczowa jest przede wszystkim historia i fabuła. To właśnie one pozwalają zanurzyć się w mrocznym świecie i przeżyć przerażające przygody. Dlatego scenariusze dobrych horrorowych RPGów charakteryzują się wciągającą, tajemniczą intrygą, trudnymi wyborami i zwrotami akcji. Przykładem może być cykl Kraina Krwi osadzony w gotyckich realiach.
Najlepsze mechaniki w budowaniu napięcia
Oprócz klimatu ważną rolę w horrorowych grach odgrywają mechaniki rozgrywki. Dobrze zaprojektowany system zasad może wzmagać uczucie grozy i niepewności. Jakie zabiegi sprawdzają się najlepiej w budowaniu napięcia?
Ograniczone zasoby
Kluczowym aspektem wielu horrorów jest przetrwanie w skrajnie wrogim środowisku. Dlatego wiele gier ogranicza dostępność kluczowych zasobów - amunicji, jedzenia, przedmiotów. Zmusza to do strategicznego gospodarowania tym, co się ma, i podejmowania trudnych decyzji. Stawka jest wysoka, bo nierozważne wydawanie zasobów może prowadzić do porażki.
Losowość i niepewność
W horrorowych grach kluczową rolę odgrywa losowość, która wprowadza nieprzewidywalność i wzmaga poczucie zagrożenia. Nigdy nie wiadomo, co kryje się za rogiem labiryntu lub na następnej karcie. Ta niepewność potęguje napięcie i adrenalinę. Dlatego elementy losowe, od ciągnięcia kart po rzuty kośćmi, są stałym elementem dobrych horrorowych gier.
Immersja i klimat
Wcześniej wspomniane elementy, jak mroczna stylistyka, odgrywanie roli czy fabularne zwroty akcji, również wpływają na poczucie zagrożenia i strachu. Im większa immersja w świat gry, tym silniejsze emocje może ona wywołać. Dlatego najlepsze horrory łączą klimat z angażującą rozgrywką.
Projektanci gier grozy - kim są i jak pracują
Za dobrą horrorową grę zawsze stoją utalentowani projektanci. Kim są twórcy najlepszych horrory i jak podchodzą do tworzenia gier?
Inspiracje z literatury i filmu
Projektanci horrorowych gier często czerpią inspiracje z literatury i filmu grozy. Dzieła Lovecrafta, Kinga czy kultowe horrory filmowe to skarbnica motywów i pomysłów fabularnych. Ale twórcy gier nie tylko je adaptują - często tworzą własne uniwersa i bohaterów, które mogą konkurować z ikonami popkultury.
Detale wizualne i dźwiękowe
Ważnym elementem pracy jest też dbałość o detale audiowizualne. Mroczne ilustracje, klimatyczna muzyka, ciekawe elementy planszy - to buduje nastrój i angażuje zmysły. Projektanci współpracują ze specjalistami, by stworzyć spójny, przerażający klimat. Nierzadko sięgają też po nowe technologie, np. aplikacje z efektami dźwiękowymi.
Testowanie i dopracowywanie mechanik
Kluczowe jest też dopracowanie mechaniki tak, by wzmagała napięcie. Projektanci przeprowadzają wiele testów i iteracji, by wypracować optymalny układ zasad. Analizują reakcje testerów, by sprawdzić, które elementy działają najlepiej. Dzięki temu ostateczny produkt jest jak najlepiej dopasowany do wywoływania emocji.
Recenzje i rankingi - polecane horrory planszówkowe
W obliczu szerokiej oferty horrorowych gier, przydatne mogą być zestawienia i rekomendacje ekspertów. Oto subiektywny wybór kultowych planszówek grozy.
Zielone Oczy, Arkham Horror, Last Friday
Wśród klasyków gatunku wymienić warto przede wszystkim Zielone Oczy i Arkham Horror - obie osadzone w mrocznym uniwersum Mitów Cthulhu. Świetnie budują klimat i angażują fabularnie. Dobrą nowszą propozycją jest Last Friday - prosta gra dla 1 osoby, w której uciekamy przed potworem.
Kraina chaosu, Zombicide, Terroryści
Fani zombie docenią kooperacyjne Zombicide, a także polską grę Kraina chaosu. Z kolei miłośnicy filmowego survivalu powinni sprawdzić Terrorystów - wcielamy się w grupę ludzi uwięzionych w budynku opanowanym przez terrorystów.
7 grzechów głównych, Betrayal at House on the Hill, Mansions of Madness
Wreszcie pozycje łączące różne motywy grozy. W 7 grzechach głównych przemierzamy piekielne kręgi, w Betrayal at House on the Hill eksplorujemy nawiedzony dom, a w Mansions of Madness rozwiązujemy zagadki lovecraftowskiej willi.
Społeczność fanów - gdzie szukać horrorowych planszówek
Gdzie szukać społeczności złożonej z fanów horrorowych gier planszowych, karcianych i RPG?
Forum planszówkowe, grupsmy.pl
Na polskim rynku kluczowym miejscem jest Forum Planszówkowe. Znajdziemy tam aktywny dział poświęcony horrorom, a także sekcje dotyczące poszczególnych gier. Dodatkowo grupa Gracze Planszówkowi na grupsmy.pl skupia miłośników horrorów.
Grupy na Facebooku i Discordzie
Również Facebook obfituje w grupy poświęcone horrorowym planszówkom, karcianym i RPG, zarówno te ogólne jak i skupione wokół konkretnych tytułów. Podobne społeczności istnieją na Discordzie. To dobre miejsca do dyskusji i znalezienia współgraczy.
Kanały na YouTube i blogi planszówkowe
Wreszcie YouTube i blogi planszówkowe, gdzie znaleźć można recenzje, vlogi i sesje horrorowych gier. Ciekawymi kanałami są PlanSZÓWKA czy Bez Kości. Z blogów warto wymienić Planszoholika, Talia i Kostka oraz Gry Planszowe i Na Ostro.
Podsumowanie
Horrorowe gry planszowe, karciane i RPG to fascynujący obszar, który przyciąga coraz więcej fanów. Pozwalają one przenieść mroczny klimat znany z literatury i filmu na planszę i karty. Aby to osiągnąć, potrzeba zarówno klimatu wizualnego, jak i odpowiednio zaprojektowanej rozgrywki. Elementy losowe, ograniczone zasoby czy trudne decyzje wzmagają napięcie. Na szczęście na rynku nie brakuje świetnych horrorowych propozycji, od klasyków po nowości łączące grozę z innymi gatunkami. Społeczność fanów chętnie poleca i dyskutuje o ulubionych tytułach. Horror w wersji planszowej ma się dobrze i z pewnością przyniesie jeszcze niejeden mroczny hit.